انواع بتن و کاربردهای هر کدام

انواع بتن مورد استفاده در ساخت و ساز و موارد استفاده از آنها

بتن به عنوان یکی از مصالح اصلی در ساخت و ساز، نقش بسیار مهمی در استحکام و پایداری بناها ایفا می‌کند. با توجه به تنوع کاربردها و نیازهای مختلف، انواع مختلفی از بتن با خواص و ویژگی‌های متمایز تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله به بررسی برخی از رایج‌ترین انواع بتن و کاربردهای آنها می‌پردازیم.

بتن معمولی:

این نوع بتن که از سیمان، ماسه، شن و آب تشکیل شده است، ساده‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع بتن می‌باشد.
از بتن معمولی در ساخت فونداسیون، دیوارهای حمال، دال‌ها و سایر اجزای سازه‌ای که نیاز به مقاومت بالایی ندارند استفاده می‌شود.
به دلیل قیمت مناسب و سهولت اجرا، بتن معمولی در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بتن مسلح:

بتن مسلح نوعی بتن است که در آن از میلگردهای فولادی برای افزایش مقاومت کششی و فشاری آن استفاده می‌شود.
از بتن مسلح در ساخت تیرها، ستون‌ها، دال‌ها، اسکلت‌های فلزی و سایر اجزای سازه‌ای که نیاز به تحمل بارهای سنگین دارند استفاده می‌شود.
بتن مسلح به دلیل مقاومت و استحکام بالا، از جمله مصالح اصلی در ساخت بناهای بلندمرتبه، پل‌ها، سدها و سایر سازه‌های پیچیده به شمار می‌رود.

بتن پیش تنیده:

در بتن پیش تنیده، پس از گیرش اولیه بتن، به وسیله‌ی اعمال تنش به میلگردهای داخل آن، تنش فشاری اولیه‌ای در بتن ایجاد می‌شود.
این کار باعث افزایش مقاومت فشاری بتن و کاهش قابل توجه انحراف آن تحت بارگذاری می‌شود.
از بتن پیش تنیده در ساخت پل‌های بزرگ، سالن‌های ورزشی، مخازن آب و سایر سازه‌هایی که نیاز به دهانه‌های بلند دارند استفاده می‌شود.
بتن پیش تنیده به دلیل مزایایی مانند مقاومت بالا، دهانه‌های بلند و وزن کم، از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است.

بتن سبک:

بتن سبک نوعی بتن است که با استفاده از سنگدانه‌های سبک مانند پوکه معدنی، لیکا و یا خاکستر بادی به جای سنگدانه‌های معمولی (شن و ماسه) تولید می‌شود.
این نوع بتن به دلیل وزن کم، عایق حرارتی و صوتی مناسب، در ساخت دیوارها، سقف‌ها و اسکلت‌های سازه‌ای که نیاز به کاهش بار وارده بر فونداسیون دارند استفاده می‌شود.
بتن سبک به دلیل مزایایی مانند عایق بودن، وزن کم و مقاومت فشاری مناسب، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بتن خود متراکم:

بتن خود متراکم نوعی بتن است که بدون نیاز به ارتعاش و فقط با نیروی وزن خود، به طور کامل متراکم می‌شود.
این نوع بتن به دلیل سهولت اجرا، سرعت بالا در قالب‌ریزی و کاهش نفوذپذیری، در ساخت سازه‌های پیچیده، فضاهای با دسترسی محدود و یا در شرایطی که ارتعاش مجاز نیست، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بتن خود متراکم به دلیل مزایایی مانند سهولت اجرا، کیفیت بالا و کاهش نیاز به نیروی کار، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بتن رنگی:

بتن رنگی نوعی بتن است که با استفاده از رنگدانه‌های معدنی یا شیمیایی به رنگ‌های مختلف در می‌آید.
از بتن رنگی در محوطه‌سازی، نماهای ساختمان، ساخت مجسمه و سایر کاربردهای تزئینی استفاده می‌شود.
بتن رنگی به دلیل زیبایی، تنوع رنگ و مقاومت بالا، می‌تواند جلوه‌ای منحصر به فرد به بناها و محوطه‌ها ببخشد.

بتن آرمه:

بتن آرمه نوعی بتن مسلح است که در آن از میلگردهای آجدار برای افزایش چسبندگی بین بتن و فولاد استفاده می‌شود.
بتن آرمه به دلیل چسبندگی بیشتر بین بتن و فولاد، مقاومت کششی و فشاری بالاتری نسبت به بتن مسلح معمولی دارد.
از بتن آرمه در ساخت سازه‌های خاص مانند اسکله‌ها، تونل‌ها و مخازن تحت فشار استفاده می‌شود.

بتن هوادهی شده:

بتن هوادهی شده نوعی بتن سبک است که با استفاده از مواد افزودنی هوازا مانند سیمان آلومینیوم، آهک و یا پودر آلومینیوم تولید می‌شود.
این نوع بتن به دلیل ساختار متخلخل خود، عایق حرارتی و صوتی بسیار مناسبی می‌باشد.
از بتن هوادهی شده در ساخت دیوارهای خارجی، بلوک‌های سقفی و همچنین در تولید قطعات پیش ساخته بتنی استفاده می‌شود.
بتن هوادهی شده به دلیل مزایایی مانند عایق بودن، وزن کم و سرعت بالای اجرا، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بتن با مقاومت بالا:

بتن با مقاومت بالا نوعی بتن است که با استفاده از نسبت‌های خاص سیمان، سنگدانه و آب و همچنین مواد افزودنی ویژه، به مقاومت فشاری بسیار بالایی (بیش از 100 مگاپاسکال) دست می‌یابد.
از بتن با مقاومت بالا در ساخت سازه‌های خاص مانند برج‌ها، نیروگاه‌های هسته‌ای، اسکله‌های دریایی و تونل‌های زیرزمینی استفاده می‌شود.
بتن با مقاومت بالا به دلیل مقاومت و عملکرد exceptional، نقش کلیدی در ساخت سازه‌های حساس و حیاتی ایفا می‌کند.

بتن ترمیم کننده:

بتن ترمیم کننده نوعی بتن است که برای ترمیم و بازسازی بتن آسیب‌دیده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نوع بتن باید دارای خواصی مانند چسبندگی بالا به بتن قدیمی، مقاومت فشاری و خمشی مناسب و همچنین مقاومت در برابر عوامل محیطی باشد.
از بتن ترمیم کننده برای ترمیم ترک‌ها، سطوح پوسته پوسته شده، سوراخ‌ها و سایر آسیب‌های موجود در سازه‌های بتنی استفاده می‌شود.
بتن ترمیم کننده به دلیل افزایش طول عمر و پایداری سازه‌های بتنی، از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه می‌باشد.

انواع بتن آماده

بتن آماده نوعی بتن است که در کارخانه‌های تولید بتن، با مخلوط کردن دقیق مصالح و تحت شرایط کنترل شده، تولید و به محل پروژه حمل می‌شود. این نوع بتن مزایای متعددی از جمله کیفیت بالا، صرفه جویی در زمان و هزینه، کاهش پرت و ضایعات و همچنین ایمنی بیشتر در محل کار را به همراه دارد و به همین دلیل به عنوان یک راه حل نوین در صنعت ساخت و ساز شناخته می‌شود.

1. بتن معمولی
   مزیت: قیمت مناسب، سهولت اجرا، کاربرد گسترده
   بتن معمولی ساده‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع بتن آماده است که از سیمان، ماسه، شن و آب تشکیل شده است. این نوع بتن به دلیل قیمت مناسب و سهولت اجرا در ساخت فونداسیون، دیوارهای حمال، دال‌ها و سایر اجزای سازه‌ای که نیاز به مقاومت بالایی ندارند استفاده می‌شود.
2. بتن هوادهی شده
   مزیت: عایق حرارتی و صوتی، وزن کم، سرعت بالای اجرا
   بتن هوادهی شده نوعی بتن سبک است که با استفاده از مواد افزودنی هوازا مانند سیمان آلومینیوم، آهک و یا پودر آلومینیوم تولید می‌شود. این نوع بتن به دلیل ساختار متخلخل خود، عایق حرارتی و صوتی بسیار مناسبی می‌باشد. از بتن هوادهی شده در ساخت دیوارهای خارجی، بلوک‌های سقفی و همچنین در تولید قطعات پیش ساخته بتنی استفاده می‌شود.
3. بتن خود متراکم
   مزیت: سهولت اجرا، کیفیت بالا، کاهش نیاز به نیروی کار
   بتن خود متراکم نوعی بتن است که بدون نیاز به ارتعاش و فقط با نیروی وزن خود، به طور کامل متراکم می‌شود. این نوع بتن به دلیل سهولت اجرا، سرعت بالا در قالب‌ریزی و کاهش نفوذپذیری، در ساخت سازه‌های پیچیده، فضاهای با دسترسی محدود و یا در شرایطی که ارتعاش مجاز نیست، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. بتن آرمه
   مزیت: مقاومت کششی و فشاری بالا، عملکرد exceptional
   بتن آرمه نوعی بتن مسلح است که در آن از میلگردهای آجدار برای افزایش چسبندگی بین بتن و فولاد استفاده می‌شود. بتن آرمه به دلیل چسبندگی بیشتر بین بتن و فولاد، مقاومت کششی و فشاری بالاتری نسبت به بتن مسلح معمولی دارد. از بتن آرمه در ساخت سازه‌های خاص مانند اسکله‌ها، تونل‌ها و مخازن تحت فشار استفاده می‌شود.

علاوه بر این 4 مدل، انواع دیگری از بتن آماده مانند بتن سبک، بتن با مقاومت بالا، بتن رنگی و بتن ترمیم کننده نیز در بازار موجود هستند.
انتخاب نوع مناسب بتن آماده به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، بارهای وارده، شرایط محیطی و الزامات فنی و اقتصادی بستگی دارد.

انواع عیار بتن

عیار بتن یا رده بتن، معیاری برای تعیین حداقل مقاومت فشاری 28 روزه مورد نیاز برای ساخت یک سازه بتنی است. این عیار با حرف انگلیسی M ( مخفف Mixture به معنای مخلوط) و به دنبال آن یک عدد نشان داده می‌شود که نشان دهنده مقدار مقاومت فشاری بر حسب مگاپاسکال (MPa) است.

برای مثال، بتن M25 به معنی بتنی است که در 28 روزگی حداقل مقاومت فشاری 25 مگاپاسکال را دارد.

انواع رایج عیار بتن و کاربرد آنها:

عیار بتن M100 تا M200: این نوع بتن ها عیار پایین و مقاومت فشاری کمی دارند و معمولا برای ساخت بتن های غیراصلی مانند بتن ریزی زیر فونداسیون، بتن ریزی در محوطه سازی و یا پر کردن بلوک های توخالی استفاده می شوند.
عیار بتن M250 تا M350: این نوع بتن ها عیار متوسط و مقاومت فشاری قابل قبولی دارند و در اکثر سازه های بتنی معمولی مانند فونداسیون، دیوارهای باربر، دال ها و تیرها کاربرد دارند.
عیار بتن M400 تا M500: این نوع بتن ها عیار بالا و مقاومت فشاری بالایی دارند و در ساخت سازه های خاص مانند اسکله ها، پل ها، برج ها، مخازن و سازه های هسته ای استفاده می شوند.
عیار بتن بالاتر از M500: این نوع بتن ها به عنوان بتن های با مقاومت بالا یا فوق العاده بالا شناخته می شوند و در ساخت سازه های خاص و حساس مانند سازه های فضایی، تونل های زیرزمینی و سازه های مقاوم در برابر انفجار کاربرد دارند.

انتخاب نوع مناسب عیار بتن:

انتخاب نوع مناسب عیار بتن برای هر پروژه به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، بارهای وارده، شرایط محیطی و الزامات فنی و اقتصادی بستگی دارد.

نکته: عیار بتن فقط یکی از فاکتورهای مهم در تعیین کیفیت بتن است. فاکتورهای دیگری مانند نسبت آب به سیمان، نوع و کیفیت مصالح، روش اختلاط و عمل آوری نیز بر کیفیت بتن تاثیرگذار هستند.

انواع بتن های جدید

نوآوری در صنعت ساخت و ساز

در کنار بتن های سنتی که سال هاست در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند، محققان و مهندسان در حال توسعه انواع جدیدی از بتن با خواص و عملکردهای منحصر به فرد هستند. این بتن های جدید، نوآوری را به ارمغان می آورند و می توانند چالش های متعددی را در صنعت ساخت و ساز حل کنند.

در ادامه به برخی از انواع بتن های جدید و مزایای آنها اشاره می کنیم:

بتن خود ترمیم شونده:

این نوع بتن دارای خاصیتی است که می تواند ترک های کوچک و میکروسکوپی را به طور خودکار ترمیم کند. این امر با استفاده از میکروکپسول های حاوی مواد شیمیایی ترمیم کننده یا باکتری هایی که قادر به تولید سنگ آهک هستند، انجام می شود.
مزایا: افزایش طول عمر سازه های بتنی، کاهش هزینه های نگهداری، کاهش نفوذپذیری بتن و افزایش مقاومت آن در برابر خوردگی.

بتن شفاف:

این نوع بتن با استفاده از ذرات ریز و جایگزینی سنگدانه های درشت با مواد شفاف مانند شیشه یا الیاف نوری تولید می شود. بتن شفاف می تواند نور را از خود عبور دهد و کاربردهای زیبایی در معماری و طراحی داخلی داشته باشد.
مزایا: ایجاد جلوه های بصری منحصر به فرد، کاهش نیاز به روشنایی مصنوعی، ایجاد حس فضا و وسعت بیشتر در محیط.

بتن با مقاومت فشاری بالا:

این نوع بتن با استفاده از نسبت های خاص سیمان، سنگدانه و آب و همچنین مواد افزودنی ویژه، به مقاومت فشاری بسیار بالایی (بیش از 100 مگاپاسکال) دست می یابد.
مزایا: امکان ساخت سازه های بلندتر و باریک تر، کاهش حجم بتن مورد نیاز، افزایش مقاومت در برابر زلزله و سایر بارهای دینامیکی.

بتن نفوذپذیر:

این نوع بتن دارای منافذ ریزی است که به آب اجازه می دهد از آن عبور کند. بتن نفوذپذیر می تواند برای زهکشی آب های سطحی، کاهش رواناب و جلوگیری از سیلاب استفاده شود.
مزایا: کاهش حجم رواناب و سیلاب، ایجاد منابع آب زیرزمینی، کاهش نیاز به سیستم های زهکشی سنتی.

بتن رسانا:

این نوع بتن با افزودن مواد رسانا مانند الیاف فلزی یا گرافن، می تواند جریان الکتریسیته را از خود عبور دهد. بتن رسانا می تواند برای گرمایش از کف، ذوب برف و یخ، و همچنین کاربردهای حسگر و ساختمانی هوشمند استفاده شود.
مزایا: ایجاد گرمایش و سرمایش پایدار، کاهش مصرف انرژی، امکان جمع آوری و ذخیره سازی انرژی.

بتن چاپ سه بعدی:

این نوع بتن با استفاده از چاپگرهای سه بعدی و لایه به لایه، در محل پروژه ساخته می شود. بتن چاپ سه بعدی می تواند برای ساخت سازه های پیچیده با هندسه های منحصر به فرد، کاهش ضایعات بتن، و همچنین ساخت سریع و مقرون به صرفه سازه ها استفاده شود.
مزایا: امکان ساخت اشکال و هندسه های پیچیده، کاهش ضایعات بتن، سرعت بالا در ساخت و ساز.

اینها فقط تعدادی از نمونه های بتن های جدید هستند که در حال توسعه و یا در مراحل اولیه کاربرد هستند. با پیشرفت های تکنولوژی و تحقیقات بیشتر، می توان انتظار داشت که در آینده شاهد انواع جدیدتر و کارآمدتر بتن با خواص و عملکردهای شگفت انگیز باشیم.

استفاده از این بتن های جدید می تواند منجر به مزایای متعددی از جمله:

• افزایش عمر مفید سازه ها
• کاهش هزینه های ساخت و ساز و نگهداری
• افزایش ایمنی و پایداری سازه ها
• کاهش مصرف انرژی و منابع
• ایجاد فرصت های جدید برای طراحی و معماری

انواع بتن از نظر مقاومت

بتن به عنوان یکی از مصالح اصلی در ساخت و ساز، بر اساس مقاومت فشاری آن در 28 روزگی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود. مقاومت فشاری بتن با واحد مگاپاسکال (MPa) نشان داده می‌شود و با حرف اختصاری “M” به دنبال آن عددی که نشان دهنده مقاومت است، نمایش داده می‌شود.

رایج ترین دسته بندی بتن از نظر مقاومت:

• بتن معمولی: با مقاومت فشاری بین 100 تا 300 مگاپاسکال، برای ساخت و سازهای عمومی مانند فونداسیون، دیوارها، دال‌ها و تیرها در ساختمان‌های کم ارتفاع و یا متوسط ​​مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• مقاومت بالا: با مقاومت فشاری بین 300 تا 500 مگاپاسکال، برای ساخت و سازهای خاص مانند اسکله‌ها، پل‌ها، برج‌ها، مخازن و سازه‌های هسته‌ای که نیاز به مقاومت بیشتری دارند، استفاده می‌شود.
• مقاومت فوق العاده بالا: با مقاومت فشاری بیش از 500 مگاپاسکال، برای ساخت و سازهای خاص و حساس مانند سازه‌های فضایی، تونل‌های زیرزمینی و سازه‌های مقاوم در برابر انفجار کاربرد دارد.

عوامل موثر بر مقاومت بتن:

• نسبت آب به سیمان: هر چه نسبت آب به سیمان کمتر باشد، مقاومت بتن بیشتر می‌شود.
• کیفیت مصالح: استفاده از سیمان، ماسه و شن مرغوب با دانه بندی مناسب، در افزایش مقاومت بتن موثر است.
• عمل آوری: عمل آوری مناسب بتن، شامل حفظ رطوبت و دمای مناسب در طول زمان سخت شدن، نقش مهمی در افزایش مقاومت آن دارد.
• مواد افزودنی: استفاده از برخی مواد افزودنی مانند روان کننده ها، حباب زاها، چسب بتن و زودگیر کننده ها می تواند بر مقاومت و کارایی بتن تاثیر بگذارد. همچنین ابر روان کننده بتن بر کیفیت آن اضافه می کند.

شما میتوانید برای مشاوره در خصوص انواع روان کننده ها، حباب زاها و… با کارشناسان وستا شیمی ارتباط برقرار کنید و همچنین قیمت فروش چسب بتن  و قیمت چسب بلوک را استعلام بگیرید.

نحوه استفاده از چسب بتن

ضرورت استفاده از مواد افزودنی در بتن؛ چرا باید از مواد افزودنی در بتن استفاده کرد؟