در سال های اخیر استفاده از عایق رطوبتی جایگاه ویژه ای در صنایع، ساختمان سازی و کف سازی سوله های صنعتی پیدا کرده است. عایق رطوبتی پلیمری و نانو به عنوان دو عایق سرد اجرا و مقاوم، یک پوشش ضد آب را به وجود می آورند. در حالی که عایق رطوبتی نانو با مقیاس کوچک به داخل منافذ سطح وارد می شود و با ضخامت پایین، سطح را ضد آب می کند؛ عایق رطوبتی پلیمری می تواند یک پوشش ضد آب با لایه چند میلی متری به وجود آورد. در ادامه مقاله بیشتر با تفاوت های عایق پلیمری و نانو آشنا می شوید.
عایق رطوبتی پلیمری چیست؟
عایق رطوبتی پلیمری، یکی از قوی ترین انواع عایق های رطوبتی است که برای ساخت آن از پلیمرهای سنتی همچون اپوکسی، اکریلیک و PVC استفاده می شود. این پلیمرهای به کار رفته از زنجیرهای مولکولی بزرگ و بهم پیوسته تشکیل شده اند که پس از اجرا روی سطح، یک پوشش بسیار مقاوم و یکدست را به وجود می آورند. عایق پلیمری یک لایه ضخیم و بهم پیوسته است که اجازه ورود نفوذ آب، رطوبت و مایعات مختلف را به سطح کفپوش نمی دهد.
عایق رطوبتی پلیمری، به عنوان بهترین جایگزین برای عایق های سنتی و قدیمی به ویژه عایق های پیش ساخته همچون ایزوگام شناخته می شود. زیرا به صورت سرد و بدون نیاز به حرارت قابل اجرا بوده و یک سطح یکپارچه و بدون درز را به وجود می آورد.
مزایای عایق پلیمری
عایق رطوبتی پلیمری یک پوشش ضد آب، مقاوم در برابر ضربه و رطوبت است که می تواند روی سطوح مختلف پوششی یکدست و زیبا را ایجاد کند. اجرای این نوع عایق در بسیاری از پروژه های ساختمانی و صنعتی کاربرد دارد و مهم ترین مزایای آن عبارتند از:
- سازگاری عالی با محیط زیست: عایق پلیمری، سازگاری بسیار عالی با محیط زیست دارد. بدون هیچ گونه خطر جانبی و انتشار بو و مواد شیمیایی، سطح را آب بندی و عایق کاری می کند.
- سرعت اجرای بالا: سرعت اجرای این نوع عایق ها بسیار بالاست. به طوری که می توان آن ها را برای مساحت های بالا نیز اجرا نمود.
- مقاومت در برابر نور خورشید: عایق های پلیمری مقاومت خوبی در برابر نور خورشید و اشعه UV دارند و به خوبی در محیط باز عملکرد خود را حفظ می کنند.
- تحمل فشار مثبت و منفی: عایق رطوبتی پلیمری قادر به تحمل فشارهای مثبت و منفی است. به طوری که می تواند هر دو فشار را تا 7 اتمسفر تحمل کند. این ویژگی آن را به یک گزینه عالی برای اجرا در فضاهایی با فشار منفی مانند استخر و فونداسیون، تبدیل می کند.
- مقاومت بسیار بالا: پوشش عایق رطوبتی پلیمری در برابر فشارهای مکانیکی مقاومت بالایی دارد.
- مقاومت شیمیایی بالا: این نوع عایق مقاومت شیمیایی بالایی دارد و می تواند در برابر اسیدها و بازها عملکرد خوبی از خود نشان دهد و در برابر بسیاری از حلالهای شیمیایی مقاومت بالایی دارد.
- سازگاری با محیط های مرطوب: عایق رطوبتی پلیمری سازگاری بالایی با محیط های مرطوب دارد. این نوع عایق دارای خاصیت ضد جلبک و خزه بوده و در محیط های شرجی و مرطوب نیز عملکرد خود را حفظ می کند.
عایق رطوبتی نانو چیست؟
عایق رطوبتی نانو در واقع یک نوع ماده نیست، بلکه به هر نوع عایقی گفته می شود که ذرات آن در مقیاس نانو باشند. این نوع عایق رطوبتی از نانوذرات ساخته شده که اندازه آن در حدود 1 تا 100 نانومتر است.
ذرات بسیار کوچک این نوع عایق رطوبتی باعث می شود تا آن ها به خوبی داخل منافذ و ترک های کوچک نفوذ کنند و یک سطح یکنواخت و مقاوم در برابر نفوذ آب و رطوبت را به وجود آورند. عایق رطوبتی نانو می تواند بر پایه مواد پلیمری باشد. در هر صورت اگر اندازه ذرات این نوع عایق ها از 20 نانومتر کمتر باشد، قدرتمندترین پوشش عایق را به وجود می آورد.
مزایای عایق نانو
عایق رطوبتی نانو مزایایی مشابه با عایق رطوبتی پلیمری دارد، با این تفاوت که به دلیل داشتن ذرات بسیار ریز می تواند راحت تر روی سطوح با منافذ کوچک تر قرار بگیرد و به هیچ وجه اجازه ورود رطوبت را نخواهد داد. از جمله مهم ترین مزایای عایق رطوبتی نانو عبارتند از:
- مقاومت بالا در برابر نفوذ آب: عایق رطوبتی نانو با استفاده از فناوری نانو و ذرات میکروسکوپی تولید می شود. از این جهت می تواند کلیه منافذ بتن و مصالح را پر کند و مانع از نفوذ آب و رطوبت به داخل سازه شود.
- افزایش دوام و طول عمر سازه: به دلیل ایجاد یک سطح غیر قابل نفوذ، می تواند از نفوذ رطوبت و آب جلوگیری کرده و باعث کاهش احتمال خوردگی میلگردها و آرماتورها شود. در نتیجه، عمر مفید سازه افزایش می یابد.
- مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی: عایق رطوبتی نانو مشابه با عایق های پلیمری، پوششی ضد خوردگی و مقاوم در برابر مواد شیمیایی ایجاد می کند تا از تخریب ناشی از تماس با روغن، اسید و مواد صنعتی جلوگیری کند.
- جلوگیری از رشد کپک و قارچ: پوشش غیر قابل نفوذ، اجازه ورود رطوبت و ایجاد محیط مناسب برای رشد قارچ و باکتری های نامساعد را نمی دهد. این موضوع مهم ترین مزیت عایق رطوبتی نانو به ویژه در محیط های بهداشتی و حساس است.
بیشتر بخوانید: عایق نانو پلیمر چیست؟
تفاوت عایق رطوبتی پلیمری با نانو
عایق رطوبتی پلیمری از زنجیره های پلیمری تشکیل شده و ذرات بزرگ تری در مقایسه با عایق نانو دارد. به طوری که اندازه ذرات عایق نانو در حدود 1 تا 100 نانومتر است و کوچک ترین منافذ را می پوشاند، اما عایق پلیمری ذرات بزرگ تری داشته و با ایجاد یک لایه سطح یکپارچه، سطح را در برابر نفوذ آب مقاوم می کند. در مجموع از چندین جنبه می توان تفاوت عایق رطوبتی پلیمری با نانو را بررسی کرد که در ادامه توضیح می دهیم.
دوام و نحوه پوشش دهی
یکی از مهم ترین تفاوت های عایق رطوبتی پلیمری و نانو، دوام و نحوه پوشش دهی است. اگرچه زنجیره های پلیمری نیز پوشش یکنواخت و چسبنده ای را روی هر نوع سطح ایجاد می کنند، اما عایق رطوبتی نانو قادر به ایجاد پیوندهای شیمیایی قوی تر با سطح است. این پیوندها می توانند باعث چسبندگی بهتر با سطح شوند و اجازه نفوذ هر گونه رطوبت و مایع را به لایه های زیرین ندهند.
قدرت عایق کاری و آب بندی
در شرایط عادی و سطح صاف، عایق رطوبتی پلیمری و نانو تقریبا عملکرد یکسانی دارند؛ اما زمانی که سطح دارای منافذ بسیار ریز و ترک های میکروسکوپی باشد، عایق رطوبتی نانو بهتر عمل می کند. دلیل این موضوع هم وجود ذرات در مقیاس نانو در این نوع عایق بوده که به خوبی در کوچک ترین منافذ نیز وارد می شوند و آن ها را می پوشانند. به خصوص عایق های رطوبتی نانو با ذرات کوچک تر از 20 نانومتر، بهترین گزینه برای پوشش دهی سطوح با ذرات ریز هستند.
ضخامت مورد نیاز برای اجرا
یکی از مزایای عایق رطوبتی نانو، نیاز به ضخامت پایین برای پوشش دهی است. از آنجایی که با یک لایه نازک از عایق نانو، سطح در برابر رطوبت عایق کاری می شود و منافذ ریز نیز پر می شوند، نیازی به اجرای چند لایه و یا عایق با ضخامت های بالا نیست. تنها یک لایه نازک از عایق نانو، سطح را غیر قابل نفوذ می کند. اما برای اجرای عایق رطوبتی پلیمری باید ضخامت به صورت دقیق مشخص شود. حتی در بعضی از مواقع نیاز به جرای چندین لایه عایق پلیمری است.
قابلیت خود تمیزشوندگی
در بعضی از سطوح، وجود قابلیت خود تمیزشوندگی اهمیت ویژه ای دارد. عایق رطوبتی پلیمری این خاصیت را ندارد، ولی لایه سطحی آن در برابر آب مقاوم است و تنها با یک بار شستشو با مواد شوینده، تمیز می شود. اما بعضی از عایق های رطوبتی نانو، خاصیت خود تمیزشوندگی دارند. به طوری که می توانند تمامی باکتری ها و میکروارگانیسم های مضر را از خود دور کنند.
مقایسه عایق رطوبتی نانو و پلیمری
برای انتخاب بهینه عایق رطوبتی نانو و پلیمری، مقایسه دقیق این دو نوع عایق اهمیت ویژه ای دارد. به طور کلی، عایق های پلیمری و نانو از چندین جنبه مانند سازگاری با محیط زیست، مقاومت عالی در برابر آب، انعطاف پذیری برای اجرا و …، با یکدیگر مشابه هستند؛ اما نحوه عملکرد و ضخامت اجرایی آن ها با هم متفاوت است. در جدول زیر، راحت تر می توانید این دو نوع عایق را مقایسه کنید.
ویژگی | عایق رطوبتی نانو | عایق رطوبتی پلیمری |
ساختار و فناوری | با فناوری نانو ساخته شده و منافذ میکروسکوپی بتن را پر می کند. | بر پایه مونومرهای پلیمری ساخته شده و یک لایه نفوذناپذیر روی سطح ایجاد می کند. |
ضخامت اجرا | نیاز به یک لایه نازک (در حد چند میلی متر) | نیاز به لایه ضخیم تر (چند میلی متر تا چند سانتی متر) |
مقاومت در برابر آب | نفوذ به داخل منافذ و عدم اجازه به نفوذ رطوبت و آب | ایجاد یک لایه سد دفاعی برای جلوگیری از نفوذ به لایه های زیرین |
دوام و نگهداری | طول عمر بالا و نیاز به نگهداری پایین | طول عمر متوسط و نیازمند ترمیم در گذر زمان |
انعطاف پذیری و مقاومت مکانیکی | انعطاف پذیری متوسط | انعطاف پذیری بالا |
کاربرد | مناسب برای سوله های صنعتی، کف پوش ها، دیوارها و محیط های بهداشتی | مناسب برای پشت بام، فونداسیون، سرویس های بهداشتی و فضاهای با بارگذاری مکانیکی بالا |
خاصیت خودتمیزشوندگی | برخی عایق های نانو خاصیت آب گریزی و خودتمیزشوندگی دارند. | معمولا خاصیت خودتمیزشوندگی ندارد. |
سخن پایانی
با توجه به تفاوت عایق رطوبتی پلیمری و نانو می توان متوجه شد که هر دو عایق جایگاه مهمی در صنایع دارند؛ اما عمدتا عایق رطوبتی نانو به دلیل نفوذپذیری بهینه تر، انتخاب بهتری جهت اجرا در پروژه های حساس است. ناگفته نماند که یک عایق پلیمری می تواند با ذرات کوچک نانو تولید شود که در این صورت عایق، با نام نانو پلیمر قابل سفارش است.